Gedetineerden
Gedetineerden hebben – vaker en meer dan de gemiddelde Nederlander – leerachterstand. Sommigen kunnen nauwelijks Nederlands lezen en schrijven, halen het (eind)niveau van de basisschool niet. De meesten hebben geen vervolgonderwijs en/of een beroepsopleiding gevolgd; laat staan die succesvol afgerond. Hun kansen op echte deelname aan de Nederlandse samenleving en vooral op de arbeidsmarkt zijn dan ook vaak slecht.
Bureau Buitenland van Reclassering Nederland spant zich al tijdens de buitenlandse detentie in om hun terugkeer naar de Nederlandse samenleving voor te bereiden. Door de detentie in den vreemde raken veel gedetineerden teleurgesteld, vervreemd. Door het isolement in een vreemde cultuur, met vreemde regels, ver van huis en familie zijn ze ook sociaal beschadigd. Reclassering Nederland probeert dat door hun begeleiding zo veel als mogelijk tegen te gaan. Als onderdeel van die begeleiding kunnen zij een verzoek om een studie voor de gedetineerde bij Eabt insturen. De bijzondere vorm van afstandsonderwijs beperkt enigszins het isolement, de vervreemding, de beschadiging en helpt de gedetineerde zich te richten op de toekomst, op diens mogelijkheden tot groei. Het verkleint de achterstand, vergroot enigszins de mogelijkheden op re-integratie en op de arbeidsmarkt.
Van de ongeveer 2600 Nederlanders die over de hele wereld verspreid in buitenlandse gevangenissen zitten komt meer dan de helft oorspronkelijk niet uit Nederland. Zij zijn geboren en soms opgegroeid in de Nederlandse Antillen, Suriname, Indonesië, Marokko, Turkije en diverse Afrikaanse of Oost- en Midden-Europese landen.
Ze hebben nu allemaal de Nederlandse nationaliteit of tenminste een geldige verblijfsvergunning. Zij zijn – soms maar gedurende een beperkt aantal jaren – opgeleid in hun geboorteland; in de taal van hun moederland en binnen hun eigen cultuur. Een groot gedeelte kan nauwelijks de Nederlandse taal lezen en schrijven; een beroepsopleiding hebben ze bijna geen van alle gevolgd. Zij fungeren daardoor veelal aan de rand van de Nederlandse samenleving. Zijn daardoor kwetsbaar voor bijvoorbeeld drugsronselaars.
Van degenen die wel in Nederland zijn geboren heeft de helft door verschillende oorzaken de basisschool niet naar behoren gevolgd en haalt het eindniveau niet. Zij hebben dan ook veelal geen beroepsopleiding gevolgd en met diploma afgerond. Het gevolg: een uitkering, flinke schulden. Daarnaast is er vaak ook sprake van een tekort aan sociale vaardigheden terwijl ook gedragsproblemen en onvermogen om ‘samen’ te leven een rol spelen.
Onder andere door middel van onderwijs en begeleiding kan hierin verandering ten goede worden bereikt. Alleen al door de Nederlandse taal te beheersen, door basiseducatie en vaardigheidstrainingen, worden de kansen bij re-integratie in de samenleving beter. De periode dat gedetineerden noodgedwongen vast zitten kan hiervoor prima worden gebruikt; dan heeft ‘zitten’ toch nog een positief en toekomstgericht effect. Zowel voor de gedetineerde zelf als voor de Nederlandse samenleving. Een geïntegreerde ex-gedetineerde die via inkomsten uit werk in eigen onderhoud voorziet is immers niet langer een zorg en bedreiging voor de burger? Uit onderzoek is bekend dat het volgen en afronden van bijvoorbeeld een beroepsgerichte cursus de kans op herhaling van criminaliteit flink beperkt.
